Skip to content
Raise the standard

Main Navigation

Choose
language
  • Close menu

    Choose language

    • English
    • Te Reo
    • 简体中文
    • 中文繁體
    • Gagana Sāmoa
    • Lea Faka-Tonga
    • हिन्दी भाषा
    • 한국어
Toggle Menu
  • I'm a landlord
    • Heating
    • Insulation
    • Ventilation
    • Moisture ingress and drainage
    • Draught stopping
  • Tapuni le Menu I'm a tenant
    • Healthy habits
    • Home in on the detail

Faatulagana
o Fale Lelei

Sa faatulafonoina le faatulagana o fale lelei mo fale mautotogi i totonu o Niu Sila mai le aso 1 Iulai 2019. O le a mafai e faatulagana nei ona faaleleia le soifua manuia o tagatanuu o Niu Sila ma a latou aiga.

Alu Sao i le Content

Itulau o aofia i le vaega lenei

  • I'm a landlord Landlords

    Own a rental property and trying to find out what you need to do?

    Get started by getting informed
  • I'm a tenant Tenants

    Find out how to do your bit.

    Get ahead of the game

Aisea e taua ai?

Toeitiiti maua le 600,000 o aiga o loo nofo mautotogi i totonu o Niu Sila, ma ua faailoa mai i suesuega o loo matuai faaletonu tulaga o fale mautotogi pe a faatusa i fale o loo umia ma nofoia lava e tagata. Ua faaalia mai i suesuega le fesootaiga o fale e malulu, susu ma taetaepalaloa ma tulaga faaletonu tau soifua maloloina, aemaise lava i faamai faapei o le sela ma faaletonu i le fatu. O le faaleleia o tulaga i fale mautotogi, o le a mafai ai e tagatanuu Niu Sila ona maua le soifua maloloina lelei, ma faaitiitia tupe faaalu e vaai ai le fomai ma le faataotolia i le falemai. E laitiiti faaletonu e pei o le taetaepalaloa poo legalega e maua ai fale e mafanafana ma mago lelei, ma e fesoasoani i tulaga tau atinae a le e ona le fale.

O a tonu faamatalaga taua e tatau ona ou iloa?

O le faatulagana o fale lelei o loo aofia ai vaega o se fale, e mafai ai ona maua se fale e mafanafana ma mago.

Mafanafana:

E tatau i fale mautotogi uma ona iai se tasi pe sili atu o ea mafanafana tumau, o loo faamafanafana ai le potu malolo i le 18°C ma e mafai ona faatumauina le ea mafanafana lea mo le tausaga atoa. O nisi o masini faamafanafana e le aoga, taugata pe le aoga mo le soifua maloloina ma e le talafeagai ma tulaga ua faatulagaina nei. E maua i le tenancy.govt.nz/heating-tool, se faiga e siaki ai le ea mafanafana, o loo iai ma se lipoti e iloa ai tulaga maualalo o le ea mafanafana e tatau ona usitaia. E mafai ona faaaoga e siaki ai poo fetaui le ea mafanafana o loo iai i le taimi nei e tusa ai ma le faatulagana, ma iloa ai foi pe ono tatau ona faapipii se masini ea faamafanafana fou.

Insulation:

Ua faamalosia le faia o insulation i le faalo ma lalo ifo o le fola o le fale o fale mautotogi uma talu mai le aso 1 Iulai 2019, i nofoaga e fetaui tonu ai ona faapipii. O nisi o insulation o loo faaaoga i le taimi nei i fale mautotogi ua tatau ona toe faafou poo le sui atoa. Fuafua i le nofoaga tonu, e tatau ona maua le insulation mo le faalo i le tulaga maualalo faatulagaina o le R-values,* poo le mafiafia o le insulation mo le faalo i le taimi nei ma e le i lalo ifo ma le 120mm. E tatau ona iai le insulation mo lalo ifo o le fola o le fale i le faatulagana maualalo mo le R-value o le 1.3.

* O le uiga o le ‘R’ o le resistance – o se fua e iloa ai le malosi o le insulation e taofi ai le ea mafanafana.

Ventilation:

E tatau i fale mautotogi ona iai se faitotoa poo se faamalama (aofia ai faamalama e pipii i le faalo) e mafai ona tatala i fafo atu o potumoe uma, potu ai, potu malolo ma umukuka. O faamalama e mafai ona tatala ma faitotoa e tatau ona maua ai le lima pasene o le lautele o le taatiaga atoa o le fola i potu taitasi. E tatau i faamalama poo faitotoa ona mafai ona tatala i le tulaga o loo iai.

E tatau i umukuka ma faletaele uma ona iai se ili e faaalu ai le ea i fafo.

Ea susu ma paipa:

E tatau i fale mautotogi ona iai paipa e aoga ma lelei e faaalu ai suavai palapala, suavai tafe i luga o fogaeleele ma lalo i le fogaeleele, e aofia ai ma se ogapaipa e faaalu ai le suavai i le sami poo se vaitafe. O paipa o loo faaalu ai suavai palapala e tatau ona aofia ai paipa o loo pipii i apa o le fale e tali ai le timu, o le paipa e faaalu ai le suatimu i le eleele o loo pipii i le fale, ma paipa o loo faaalu ai suavai mai apa o le fale.

Afai o loo taatia le fola o le fale mautotogi i luga ifo o se isi fola o loo pupuni lelei, e tatau ona iai se mea o loo pupuni ai le susu mai le fogaeleele pe afai e mafai ona faia lea tulaga.

Taofi le ea malulu:

E tatau ia i latou e ona fale ona pupuni soo se mea o ava poo pupu i totonu o puipui, faalo, fola ma faitotoa e ono sao mai ai le ea malulu. E tatau ona pupuni fireplaces vagana ai se maliega a le ona le fale ma le tagata mautotogi e tuu ai pea faapena.

E iai mea o loo faatagaina e tusa ai ma faatulagana taitasi, ma e iai foi nisi mea faalauaitele o loo faatagaina mo nisi o fale mautotogi.

E maua nisi faamatalaga e uiga i tulaga o loo faatagaina i le upega tafailagi a le Tenancy Services. (external link)
Manatua faamolemole na o le Gagana Peretania o loo maua ai faamatalaga nei.

O le a sau mea e tatau ona fai muamua?

E tatau ia i latou o nofoia fale mautotogi ma e ona fale ona nofouta i aso ua faatulaganaina.

Fai Nei:

  • Lesitala i le Tenancy Matters(external link) ma le Facebook(external link) e maua ai faamatalaga lata mai e fesootai ma le nofoia o fale mautotogi, e aofia ai faamatalaga e uiga i le faatulagana o fale lelei.

Mai le aso 1 Iulai 2019:

  • Ua faamalosia le faia o insulation i le faalo ma lalo ifo o le fola o le fale o fale mautotogi uma, i nofoaga e fetaui tonu ai ona faapipii.
  • E tatau ia i latou e ona fale ona aofia se faamatalaga ua sainia mo soo se maliega e fou, ua toe fetuunai pe ua faafou ma o le a usitaia, pe ua usitaia foi, mo faatulagana o fale lelei.
  • O lea faamatalaga e faaopoopo lea i aiaiga ua faatulafonoina talu mai le aso 1 Iulai 2016 e aofia ai se faamatalaga i le insulation mo maliega fou uma mo le nofoia o fale mautotogi ma o loo aofia ai insulation ua uma ona fai mo le fale, nofoaga o loo faapipii ai, o le ituaiga ma le tulaga lelei o loo iai. E mafai ona tuufaatasia faamatalaga nei e lua i se saini e tasi.
  • E tatau ia i latou e ona fale ona teu faamaumauga e faamaonia ai o loo usitaia soo se faatulagana o fale lelei mo se fale mautotogi ua iai nei poo le faapipii i se taimi o loo nofoia ai fale mautotogi.

Mai le aso 1 Tesema 2020:

  • E tatau ia i latou e ona fale ona aofia se faamatalaga e faamaonia ai le usitaia i le taimi nei o faatulagana o fale lelei mo soo se maliega nofo mautotogi fou, ua toe fetuunai pe ua faafou foi.

Mai le aso 1 Iulai 2021:

  • O i latou e ona fale mautotogi tumaoti e tatau ona latou faamautinoa o loo usitaia faatulagana o fale lelei i totonu o le 90 aso mo soo se maliega e fou, pe ua faafou foi.
  • E tatau i fale uma o loo faaaoga mo le boarding (e le aofia ai fale a le Housing New Zealand ma le Community Housing Provider o loo faaaoga mo le boarding) ona usitaia faatulagana o fale lelei.

Mai le aso 1 Iulai 2023:

  • E tatau i fale uma a le Housing New Zealand ma fale ua lesitala a le Community Housing Provider ona usitaia faatulagana o fale lelei.

Mai le aso 1 Iulai 2024:

  • E tatau i fale mautotogi uma ona usitaia faatulagana o fale lelei.

Mo nisi o taiala e uiga i le faatulagana o fale lelei, silasila i le upega tafailagi a le Tenancy Service.(external link)
Manatua faamolemole na o le Gagana Peretania o loo maua ai faamatalaga nei.

E mafai ona e faafesootai la matou auaunaga mo se faamatalaupu e aunoa ma se totogi, pe afai e te moomia se fesoasoani e faamatala ai le uiga o faamatalaga nei. Mulimulitai i faatonuga o loo taua i lalo e te talanoa ai i se faamatalaupu:

  1.  Vili le 0800 836 262 i le tea o le 9.00am.
  2.  Talosaga mo se faamatalaupu.
  3.  Faailoa mai lau gagana tautala.
  4.  Faatali mo sina taimi puupuu mo se faamatalaupu.

Footer

I'm a landlord

  • Heating
  • Insulation
  • Ventilation
  • Moisture ingress and drainage
  • Draught stopping

I'm a tenant

  • Healthy habits
  • Home in on the detail

Faamatalaga e uiga i la matou auaunaga

  • About Tenancy Services
  • Contact us
  • Subscribe to updates
  • Healthy homes

Follow us

  • Facebook
  • Youtube

Lagolagoina e

Tenancy Services
Ministry of Business, Innovation and Employment
Malo o Niu Sila
  • New Zealand Government Te Kāwanatanga
  • Faamatalaga faalilolilo
  • Pule Taofia
© 2020 Tenancy Services